1774 sayılı Kimlik Bildirme Kanunu kapsamında işyerleri, çalışanlarının kimliklerini tespit etmek ve kolluk kuvvetlerine bildirmek zorundadır. Bu bildirimi, iş yerinin sorumlu işleticisi, Kimlik Bildirme Belgesi doldurarak üç gün içerisinde yapmalıdır. Kanunun altıncı maddesinde bu yükümlülük belirtilmiştir.
“Madde 6 – Şehir, kasaba ve köy sınırları içindeki;
a) (Mülga: 25/4/2006 – 5490/71 md.)
b) Bu Kanunun ikinci maddesinde sayılanlar dışında kalan her çeşit ticaret ve sanat amacı
güden iş yerlerinde çalışanlar ve buralarda her türlü barındırmalar için iş yerlerinin sorumlu işleticisi;
c) Öğrenci yurtları ve benzeri yerlerde çalışanlar ile bu yerlerde kalmakta olan öğrenciler
için o yerin sorumlu işleticisi; tarafından örneğine uygun kimlik belgesi doldurularak
üç gün içinde genel kolluk örgütüne verilmesi zorunludur.
Konutun değiştirilmesi veya (b) ve (c) bentlerinde sayılan konut, iş yeri ve yurtlarda
çalışmakta veya barınmakta olanların ayrılmaları halinde de, yukarıdaki şekil ve süre içinde
bildirim belgesi gereklidir.
Kimlik bildirimleri, mahalli kolluk örgütüne verilmeden evvel mahalle veya köy muhtarına onaylatılır.”
Yönetmeliğin sekizinci maddesinde de kanunla belirlenen yükümlülük tekrarlanmış ve iş yeri sorumlu işleticisinin, sürekli veya geçici çalıştırılan kimselerin kimliklerini, Yönetmelik ekinde bulunan ÇALIŞANLARA AİT KİMLİK BİLDİRME BELGESİ (Form: 2) den iki örnek düzenlenerek en yakın genel kolluk örgütüne bildirmesi gerektiği belirtilmiştir.
Kimlik Bildirme Kanununun Uygulanması Hakkında Yönetmelik, 3. Maddesine göre, en yakın yetkili genel kolluk örgütü, tesis, iş yeri veya konutun bulunduğu yerin sürekli olarak genel güvenliğini sağlayan polis veya jandarma karakollarını ifade etmektedir.
Üç günlük sürenin başlama ve bitişi de yine aynı yönetmeliğin 4. Maddesinde “Üç gün deyimi; işe başlama veya geliş veya ayrılmanın vuku bulduğu saatten itibaren işlemeye başlayan 72 saatlik,
süreyi kapsar.” Şeklinde belirtilmiştir.
Bu çerçevede, ÇALIŞANLARA AİT KİMLİK BİLDİRME BELGESİ (Form: 2)kullanılmak suretiyle çalışanların en yakın polis veya jandarma karakoluna bildirilmesi gerekmektedir.
İşe başlama aşamasında genel kolluk örgütüne verilmiş olan Çalışanlara Ait Kimlik Bildirme Belgesi’nin (Form: 2) imzalı bir örneği işyerleri tarafından saklanacaktır.
Çalışanın işten ayrılması durumunda ise, belgenin ayrılışla ilgili bölümlerinin (ayrılış tarihi ve imza) doldurularak, belgelerin verilmesindeki sürelere uyulmak suretiyle yetkili genel kolluk örgütüne tekrar bildirimde bulunulması gerekmektedir.
İşyerleri, kendilerinde kalan belge örneklerini kolluk örgütünden alacakları kısımla birlikte üç yıl süre ile saklayacaktır.
1774 sayılı Kanunun 17.maddesi, 6.maddedeki yükümlülüklere aykırı hareket edenlerin idari para cezası ile cezalandırılacağını belirtmektedir. İdari para cezası, 2021 itibariyle Otel, motel gibi 1174 sayılı Kanunun 2.maddesinde sayılan işyerleri için 860 TL, diğer işyerleri için 56 Türk Lirası’dır.
Kabahatler Kanunu’nun 20.maddesi soruşturma zamanaşımı süresini belirtmekte ve kabahate ilişkin tanımdaki fiilin işlenmesiyle veya neticenin gerçekleşmesiyle işlemeye başlayacağını ve idari para cezası tutarına göre üç, dört veya beş yıl olacağını belirtir.
“MADDE 20.- (1) Soruşturma zamanaşımının dolması halinde kabahatten dolayı kişi hakkında idari para cezasına karar verilemez.
(Değişik 2. fıkra: 5560 - 6.12.2006 / m.33) (2) Soruşturma zamanaşımı süresi;
a) Yüzbin Türk Lirası veya daha fazla idari para cezasını gerektiren kabahatlerde beş,
b) Ellibin Türk Lirası veya daha fazla idari para cezasını gerektiren kabahatlerde dört,
c) Ellibin Türk Lirasından az idari para cezasını gerektiren kabahatlerde üç,
yıldır. ……………….
(4) Zamanaşımı süresi, kabahate ilişkin tanımdaki fiilin işlenmesiyle veya neticenin gerçekleşmesiyle işlemeye başlar.”
Sonuç olarak Kimlik Bildirme Kanunu ve ilgili yönetmelik gereğince işyerleri, çalışanların kimliklerini işe başlama tarihinden itibaren üç gün içerisinde kolluk kuvvetlerine bildirmesi kağıt veya elektronik ortamda yapılması gerekmektedir. Bu bildirimi yapmamanın cezası 35 Türk Lirasıdır. Kabahatler Kanunu gereğince soruşturma zamanaşımı süresi 3 yıldır. İdari para cezasına muhatap olmamak, gerekse SGK tarafından kayıt dışı istihdamla mücadele için bu kayıtların kullanıldığı gözetilerek bildirimde bulunulması, bildirim formuna işe başlama tarihinin işyeri kayıtlarına uygun olmasına dikkat edilmesi gerekmektedir.
Yıllar | YENİDEN DEĞERLEME ORANI | 1774 / 6-7-9-10-11 MADDE | 1774 / 2-3-4 MADDE |
2008 | 0 | 20,00 ₺ | 250 ₺ |
2009 | 12 | 20,00 ₺ | 280 ₺ |
2010 | 2,2 | 22,00 ₺ | 286 ₺ |
2011 | 7,7 | 23,00 ₺ | 308 ₺ |
2012 | 10,26 | 25,00 ₺ | 339 ₺ |
2013 | 7,8 | 26,00 ₺ | 362 ₺ |
2014 | 3,93 | 27,00 ₺ | 376 ₺ |
2015 | 10,11 | 29,00 ₺ | 414 ₺ |
2016 | 5,58 | 30,00 ₺ | 437 ₺ |
2017 | 3,83 | 31,00 ₺ | 454 ₺ |
2018 | 14,47 | 35,00 ₺ | 520 ₺ |
2019 | 23,73 | 43,00 ₺ | 643 ₺ |
2020 | 22,58 | 52,00 ₺ | 788 ₺ |
2021 | 9,11 | 56,00 ₺ | 860 ₺ |
Not: Kabahatler Kanunu 17/7. maddesi uyarınca yapılan yeniden değerleme hesabında bir Türk Lirasının küsuru dikkate alınmamıştır.
ÇALIŞAN FORMUNA ULAŞMAK İÇİN BURAYI TIKLAYINIZ.
Av.Aktan GÜLBENK